در حالی که نژادهای اسب اصیل ایرانی بهویژه ترکمن، در داخل ایران از پتانسیلهای ویژهای برخوردار است، اما توجه به نژادهای وارداتی، آنها را به حاشیه برده است.
یکی از کارشناسان مطرح پرورش اسب امروز در گفتوگو با خبرنگار ایانا ضمن اشاره به پتانسیل بالای تولید اسبهای مختلف در ایران گفت: متأسفانه با وجود برخورداری از نژادهای قوی، علاقهمندان به رشتههای سوارکاری، شناخت چندانی نسبت به این نژادها نداشته و بیشتر از انواع خارجی استقبال میکنند.
بابک شکی با بیان اینکه در آخرین جلسه وزارت جهاد کشاورزی درباره اصلاحنژاد دامهای داخلی، حمایت از تولیدات اسب داخلی نیز در اولویت قرار گرفت، افزود: هرچند که تنوع نژادی در ایران، قابل توجه است، اما اسب ترکمن به عنوان قویترین اسب ورزشی کشور محسوب میشود که میتوان از آن در میادین مختلف مانند اسبدوانی کورس، پرش، استقامت، چوگان، آموزش در باشگاهها، سواری آزاد و… بهره برد.
به گفته وی، معمولاً در مسابقات مختلفی که در کشور برگزار میشود، اسب ترکمن در میان اسبهای خارجی، برتری خود را به رخ میکشد. بهعنوان مثال، در هفته جاری که مسابقات ماهانه استان تهران برگزار شد، اسب ترکمن ۳۱ ساله توانست مقام سوم را با یک درصد اختلاف، کسب کند. این اتفاقی منحصربهفرد در جهان محسوب میشود. زیرا تقریباً در این سن، اسبها نه تنها نمیتوانند در میادین رقابتی حضور یابند، بلکه دیگر زنده نیستند. چنین جریانی، ظرفیت و قدرت اسبهای ایرانی را به رخ میکشد. ضمن اینکه این اسب ۳۱ ساله تنها با یک روز تمرین، آن هم روز قبل از مسابقه توانست چنین رتبهای را کسب کند.
شکی بیان کرد: همچنین دو هفته قبل، در مسابقات “مرحوم استاد نشاطی” اسبی که حاصل از آمیزش نژاد ترکمن با یک نژاد دیگر داخلی بود، توانست در میان اسبهای دیگری که بیشتر آنها از نژاد آلمانی بودند، رتبه نخست را کسب کند؛ آن هم در سن ۲۶ سالگی. این در حالی است که اسبهای شرکتکننده همگی ریز ۱۰ سال سن داشتند. چنین مثالهایی در کشور به وفور دیده میشود که لزوم حمایت از تولید داخلی را دوچندان میکند.
وی معتقد است: در برهههای تاریخ، اسبهای زیادی از ایران به کشورهای دیگر رفته و ثابت شده که بیشتر اسبهای اروپایی توسط نژادهای ایرانی اصلاح شدهاند. زیرا از پنج هزار سال گذشته این حیوان در ایران وجود داشته است. بهعنوان مثال، اسب “تروبرد” انگلیسی که در سرعت و قدرت زبانزد دنیاست، حاصل تلاقی نژاد ترکمن با یک نژاد خارجی است.
این کارشناس، صنعت اسب در جهان را بسیار گسترده و توسعه یافته دانست و عنوان کرد: اگرچه این صنعت، با مشاغل بسیاری ازجمله تولیدکننده علوفه، نعلبند، پرورشدهنده اسب، دامپزشک و… در ارتباط است، اما در ایران آنطور که شایسته است به این مقوله توجه نمیشود. زیرا صادرات ما بهدلیل مشکلات قرنطینهای متوقف بوده و در حالی که متقاضی خارجی برای خرید آن وجود دارد، اما نمیتوان از این ظرفیت استفاده کرد.
شکی، تجارت اسب در ایران را یکطرفه معرفی کرد و ادامه داد: اکنون سالانه بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ رأس اسب خارجی به ایران وارد میشود که هرکدام بین ۱۰ تا ۲۰ هزار دلار قیمت دارند. به عبارتی هر سال برای واردات نژادهای خارجی، حدود هشت تا ۱۲ میلیون دلار ارز از کشور بیرون میرود. ضمن اینکه حمل، گمرکی و تشریفات آن نیز حداقل ۴۰ میلیون تومان برای متقاضی هزینه دارد.
وی تأکید کرد: اسبهای ترکمن داخلی که از تیره یموت بهشمار میروند، بین ۱۰ تا ۵۰ میلیون تومان قیمت دارد و نژادهای دیگری مانند سیلمی، ممکن است ارزشی بالاتر داشته باشند. البته اسب عرب خوزستان، اسب کرد و اسبچه خزر از انواع دیگری هستند که در ایران پرورش مییابند.
شکی در پایان با اشاره به اینکه وزارت جهاد کشاورزی، اسب ترکمن را از خطر انقراض نجات داد، یادآور شد: نیاز به تبارنامه دقیق برای نژاد ترکمن جهت حفظ خلوص کامل این نوع، ضروری است. زیرا میتوان از اختلاط این نژاد با انواع دیگر، در میادین مسابقه از حاصل این تلاقی بهره برد. همچنین باید با نمایش بیشتر اسبهای بومی و معرفی توانمندی آنها گرایش مردم را از خرید اسبهای فانتزی خارجی به سمت نژادهای بومی سوق داد. زیرا این نژادها با زیستبوم ما سازگار بوده و ضمن توانایی بالاتر، عمر مفید بیشتری خواهند داشت.
منبع : ایانا